استفاده از روش‌های کدگذاری و ماتریس لئوپولد جهت ارزیابی اثرات زیست‌محیطی احداث بزرگراه طبقاتی شهید صدر تهران

نوع مقاله : یادداشت پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده فنی و مهندسی، گروه مهندسی عمران، دانشگاه خوارزمی تهران

2 کارشناسی ارشد مهندسی عمران- محیط‌زیست، دانشگاه خوارزمی تهران

چکیده

تقاطع‌های غیر همسطح با هدف جداسازی فیزیکی مسیرهای ترافیکی نقش بسزایی در کاهش بار ترافیکی معابر و تلفات انرژی دارند. از طرفی علاوه بر بررسی‌های فنی و اقتصادی، جنبه‌های زیست‌محیطی و اجتماعی این‌گونه پروژه‌ها باید مد نظر قرار گیرد. هدف از این مطالعه، ارزیابی زیست‌محیطی ناشی از احداث بزرگراه طبقاتی شهید صدر تهران در فازهای ساختمانی و بهره‌برداری به روش‌های کدگذاری و ماتریس لئوپولد تغییر یافته (ماتریس ایرانی) می‌باشد. در روش کدگذاری در مرحله ساختمانی، پروژه دارای 5 اثر مثبت، 30 اثر منفی و 229 فعالیت فاقد اثر بر محیط ‌زیست می‌باشد که بیشتر اثرات منفی با تمهیداتی مناسبی مانند استفاده از روش­های پیش ساخته رفع گردیده است. همچنین در مرحله بهره‌برداری، پروژه دارای 19 اثر مثبت، 5 اثر منفی و 160 فعالیت فاقد اثر بر محیط‌ زیست است که با استفاده از دیوارهای صوتی اثرات منفی در فاز بهره­برداری به حداقل رسیده است. در روش ماتریس لئوپولد بر اساس نتایج حاصل از بررسی وضعیت موجود و اعداد به ‌دست‌آمده از ماتریس و مقایسه اثرات درگزینه­های عدم اجرا و اجرا مشخص گردید که گزینه اجرا در فاز ساختمانی دارای امتیاز 20- و در فاز بهره‌برداری 30+ می‌باشد و گزینه عدم اجرا در فاز ساختمانی دارای امتیاز 2+ و در فاز بهره‌برداری 36- می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Application of Leopold Matrix and Coding Methods for Environmental Impacts Assessment of Shahid Sadr Expressway in Tehran

نویسندگان [English]

  • Mohammad Delnavaz 1
  • jalil Khalesi 2
1 Faculty of Engineering, Civil Engineering Department, Kharazmi University
2 Faculty of Engineering, Civil Engineering Department, Kharazmi University
چکیده [English]

Environmental Impact Assessment (EIA) is a tool for assisting environmental management and for contributing to sustainable development. EIA is very vital in large project that are conctructed in populated palaces. Environmental Assessment is now internationally accepted methodology for evaluating the effects of proposed major transport infrastructure projects on the environment [1]. EIA is a process of evaluating the likely environmental impacts of a proposed project or development, taking into account inter-related socio-economic, cultural and human-health impacts, both beneficial and adverse [2]. UNEP defines EIA as a tool used to identify the environmental, social and economic impacts of a project prior to decision-making. It aims to predict environmental impacts at an early stage in project planning and design, find ways and means to reduce adverse impacts, shape projects to suit the local environment and present the predictions and options to decision-makers. By using EIA both environmental and economic benefits can be achieved, such as reduced cost and time of project implementation and design, avoided treatment/clean-up costs and impacts of laws and regulations [3]. Sadr elevated expressway is one of the most important project in Iran that was constructed between 2011-2013. Sadr expressway is located at municipal districts  1, 3 and 4, and geographic coordinates of  51 °, 25 ', 19 " to 51 °, 29', 52" east longitude, and 35 °, 46 ', 30 "to 35 °, 47 '35 " north latitude. The expressway has been constructed as a huge bridge over the existing Sadr freeway, in the north it is also limited to regions 1, 7, 8 of Tehran municipal district 1 and in the south, it has common border with regions 2 and 3 of municipal district 3 and region 3 of municipal district 4. The high bridge is located between Imam Ali and Modares expressways. The length designed for the expressway, including entrance ramps is 11 km.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sustainable development
  • Environmental Impact Assessment
  • Sadr bridge
  • Leopold matrix and checklist
[1]      Saeed, R., Sattar, A., Iqbal, Z., Imran, M., Nadeem, R., "Environmental impact assessment (EIA): An Overlooked Instrument for Sustainable Development in Pakistan", Environmental Monitoring and Assessment, 2012, 184 (4), 1909-1919.
]2[    کیوانی، ن.، "ضوابط استانداردهای زیست‌محیطی"T انتشارات سازمان حفاظت محیط زیست، تهران، 1382.
]3[    منوری، م.، "راهنمایی ارزیابی اثرات زیست‌محیطی بزرگراه‌ها"، انتشارات سازمان حفاظت محیط ‌زیست و برنامه عمران ملل متحد، تهران، 1380.
]4[    شریعت، م.، منوری، م.، "مقدمه‌ای بر ارزیابی اثرات زیست‌محیطی"، سازمان حفاظت محیط‌ زیست، تهران، 1375.
[5]      Gafi, M. A., Abdelrazig, Y. A., Abdelhamid, T. S., "Environmental Impact Assessment for Transportation Projects: Case Study Using Remote-Sensing Technology, Geographic Information Systems, and Spatial Modeling", Journal of Urban Planning and Development, 2011, 137 (2), 153-158.
[6]      Forman, R., Deblinger, R., "The Ecological Road-Effect Zone of a Massachusetts (U.S.A.) Suburban Highway", Conservation Biology, 2001, 14 (1), 36-46.
]7[    نژادی، ا.، مخدوم، م.، منوری، م.، بالی، ع.، فراهانی راد، ح.، "ارزیابی آثار محیط‌زیستی بزرگراه تهران-پردیس بر تخریب اکوسیستم مناطق حفاظت ‌شده خجیر و سرخه‌حصار"، مجله محیط‌شناسی؛ 1387، 34 (45)، 97-106.
]8[    فلاحی، ف.، گنجی­دوست، ح.، آیتی، ب.، "بررسی اثرات زیست‌محیطی راه سیبستان-طالقان در فاز ساختمانی"، دومین همایش تخصصی مهندسی محیط‌زیست، دانشگاه تهران، تهران، 1387.
]9[    فلاحتکار، س.، صادقی، آ.، سفیانیان، ع.، "ارزیابی اثرات زیست‌محیطی احداث آزادراه قمیشلو با استفاده از روش ماتریس ICOLD و چک لیست"، مجله آمایش سرزمین، 1388، 2، 110-121.
]10[   قربانی، س.، باکری پهندری، ز.، "ارزیابی اثرات زیست‌محیطی EIA تقاطع غیر هم‌سطح مطالعه موردی میدان بهمن- تهران"، اولین همایش ملی حفاظت و برنامه‌ریزی محیط‌زیست، همدان، 1391.
]11[   رضایی کلج، س.، کریم­زادگان، س.، "بررسی اثرات زیست‌محیطی احداث راه‌آهن قزوین-رشت (مطالعه موردی منطقه منجیل)"، هفتمین همایش ملی و نمایشگاه تخصصی مهندسی محیط‌زیست، تهران، 1393.
]12[   سلطانی، م م.، کلهر، ک.، شیرانی، س.، "چالش‌ها و راهکارهای ارزیابی اثرات زیست‌محیطی در توسعه بزرگراه‌ها (مطالعه موردی: بزرگراه امام علی (ع) شهر تهران) "، اجلاس سراسری الکترونیکی محیط‌زیست و انرژی ایران، صفاشهر، 1393.
]13[   مافی، ع.، زارعی، ج.، بادامه، ا.، "ارزیابی اثرات زیست‌محیطی خط 2 قطار شهری مشهد با استفاده از روش ماتریس ارزیابی اثرات سری (RIAM)"، اولین همایش ملی معماری، عمران و محیط‌زیست شهری، همدان، 1393،
]14[   شرکت پویندگان محیط‌زیست، "مطالعه ارزیابی پی آمدهای زیست‌محیطی پروژه احداث پل صدر"، 1390.
]15[   مخدوم، م. "کتاب‌نامه درسی ارزیابی اثرات توسعه بر محیط ‌زیست"، دوره کارشناسی ارشد محیط ‌زیست دانشگاه تهران، 1379.
[16]    Liu, J., Chen, F., Geng, H., Qiu, X., "Range of Ecological Impact of Highway Construction in the Longitudinal Range-Gorge Region", China Frontiers of Environmental Science & Engineering in China, 2010, 4 (3), 349-360.
]17[   رمضانیانپور، ع. ا.، فراز، س.، رئیس­الواعظین، م.، وفا، ج.، "کاربرد بتن خودتراکم در معماری لابی برج میلاد"، کنگره ملی بتن خودمتراکم، کرمان، 1390.
]18[   فلاح، ج.، نجفی­اناری، م.، اللهیاری، م.، کرمی مقدم، م.، "کاربرد بتن خود تراکم در پروژه بزرگراه طبقاتی شهید صدر و بررسی روش­های کنترل کیفیت و دوام"، پنجمین کنفرانس ملی بتن ایران، تهران، 1392.
]19[   درب هنزی، ع.، "کاهش آلودگی محیط زیست با استفاده از بتن خودتراکم، اولین همایش ملی معماری"، اولین همایش ملی عمران و محیط زیست شهری، همدان، 1393.
[20]    ICF International, "Guidelines for Selection and Approval of Noise Barrier Products", National Cooperative Highway Research Program Project 25, Task 40, 2008.
]21[   شرکت پتروگاز خاورمیانه، "پروژه طراحی دیوارهای صوتی بزرگراه طبقاتی صدر"، 1391.