تأثیر تراکم طولی و عرضی در آلودگی ناشی از ترافیک در محیط GIS (مطالعه موردی: شهر مشهد)

نوع مقاله : یادداشت پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مهندسی عمران (مهندسی محیط زیست)، دانشکده مهندسی، دانشگاه فردوسی مشهد

2 گروه مهندسی عمران (مهندسی GIS)، دانشکده مهندسی، دانشگاه فردوسی مشهد

3 دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی امیرکبیر

چکیده

در ایران به عنوان یکی از کشورهای در حال توسعه، رشد سریع شهرها، افزایش روز افزون تعداد وسائط نقلیه و نیاز به تردد برای رفع نیازهای روزمره، باعث آلودگی شهرهای بزرگ و متوسط شده و در نتیجه یکی از دلایل اصلی به مخاطره افتادن سلامت شهروندان می­باشد. اکسیدهای نیتروژن، منواکسید کربن، دی­اکسید کربن، ترکیبات آلی فرار، ذرات معلق و ازون از جمله آلاینده­های اصلی با منشأ ترافیکی هستند که اثرات زیانبار آن­ها در زندگی شهروندان هزینه­های زیادی را بر جامعه تحمیل می­کند. در این مقاله با هدف ارزیابی آلودگی ترافیکی و کاهش اثرات سوء آن در جامعه، سعی بر آن است که نقش شکل هندسی شبکه معابر مناطق چهارده­گانه شهر مشهد در دو بعد طولی و عرضی در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی مدل­سازی شده و بر این اساس سهم هر منطقه شهری در میزان انتشار آلودگی ترافیکی تخمین زده شود. بدین منظور، ابتدا با بررسی­های آماری و میدانی عواملی مانند نوع وسیله نقلیه، سفرهای درون شهری و برون شهری، زیرساخت­های موجود و حجم آلاینده­ها، ظرفیت معابر محاسبه و مطابق آن طرحی جامع و مکانمند به منظور سهم­بندی تراکم هندسی مشخص می­گردد. نتایج نهایی نشان دهنده آن هستند که نواحی 1، 11 و 10 دارای بیش­ترین سهم بوده و نواحی 13 و 3 کم­ترین سهم را از نظر توزیع هندسی شبکه به خود اختصاص داده­اند که بدین ترتیب در هر منطقه شهری محل­ها و مشخصات قابل ساماندهی تراکم طولی و عرضی، به منظور بهبود وضعیت آلاینده­ها توسط برنامه­ریزان قابل شناسایی خواهد بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effect of Length and Width Density on Traffic Air Pollution Using GIS

نویسندگان [English]

  • Mohammad Shokohian 1
  • Rouzbeh Shad 2
  • Mohammad Ghazinezhad 3
1 Engineering Department, Faculty of Engineering, University of Ferdowsi of Mashhad
2 Civil Engineering Department, Faculty of Engineering, University of Ferdowsi of Mashhad
3 Faculty of Civil Engineering, Amirkabir University

کلیدواژه‌ها [English]

  • Traffic
  • GIS
  • Streets networks
  • Pollutants
  • Criteria
[1]        Rebloj, O., Sturm, P.J ., "A GIS Based Component Oriented Integrated System for Estimation Visualization and Analysis of Road Traffic Air pollution", Environmental Modeling & Software, 1999, (1), 531-539.
[2]        Badard, T., Richard, P., "Using XML for the Exchange of Updating Information between Geographical Information Systems," Computers,              Environment and Urban Systems, 2001, 25 (1), 17-31.
[3]        Dangermond, J., "Trends in GIS and Comments", Computers, Environment and Urban Systems, 1989, 12 (3), 137-159.
[4]        Bellander, T., Berglind, N., Gustavsson, P., Jonson, T., Nyberg, F., Pershagen, G., "Using Geographical Information Systems to Assess Individual Historical Exposure to Air Pollution from Traffic and House Heating in Stockholm", Environmental Health Perspectives, 2001, 109 (6), 633-639.
[5]        Venn, A., Lewis, S., Cooper, M., Hubbard, R., Hill, I., Boddy, R., "Local Road Traffic Activity and the Prevalence, Severity and Persistence of Wheeze in School Children: Combined Cross Sectional and Longitudinal Study", Occupational Environmental Medicine, 2000, 57 ,153-157.
[6]        Marshal.J , D., Nethery, E., Brauer ,M., "Within Urban Variability in Ambient Air Pollution: Comparison of Estimation Methods", Atmospheric Environment, 2008, 42 (6) ,1359-1369.
[7]        Briggs, D., deHoogh, C., Gulliver, J., Wills, J., Elliott, P., Kingham, S., "A Regression-Based Method for Mapping Traffic-Related Air Pollution: Application and Testing in Four Contrasting Urban Environments", The Science of the Total Environment, 2000, 253, 151-167.
[8]        Hoek, G., Fischer, .P, Van den Brandt.P ,, Goldbohm, S., Brunekreef, B. ,"Estimation of Long-Term Average Exposure to Outdoor Air Pollution for a Cohort Study on Mortality", Journal of Exposure Analysis and Environmental Epidemiology, 2001 ,11 (6), 59-469.
[9]        King, N., Moreng, P., Lapierre, L., "Direction de Santé Publique de Montréal a Publié", Synthesis Report Series, 2005, 8, 3.
[10]     Beckerman, B., Jerrett, J., Brook, J. R., Verma, Arian, D. K. M., Finkelstein, C., "Correlation of Nitrogen Dioxide with other Traffic Pollutants Near a Major Expway", Atmospheric Environment, 2008, 42, 275-290.
[11]     Wheeler, A. J., Smith-Doiron, M., Xu, X., Gilbert, N.L ., Brook, J. R., "Intra-Urban Variability of Air Pollution in Windsor, Ontario Measurement and Modeling for Human Exposure Assessment", Environmental Health, 2008, 106, 7-16.
[12]  Wang, X., "Integrating GIS, Simulation
           Models, and Visualization in Traffic Impact
           Analysis", Computers Environment and
           Urban Systems, 2005, 29, 471-496