تأثیر تغییر pH اولیه کائولینیت بر ریز ساختار و خصوصیات تحکیمی آن

نوع مقاله : مقاله کامل پژوهشی

نویسندگان

گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی، دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

مشخصات مکانیکی خاک‌ها؛ علی‌الخصوص خاک ­های ریزدانه به‌طور قابل‌توجهی تحت تأثیر مشخصات شیمیایی محیط است. مشاهدات صورت گرفته بیانگر آن است که نشت آلاینده‌های اسیدی یا بازی در خاک بستر شالوده‌های بناشده می­تواند احتمال خرابی شالوده ­ها و نشست‌های غیرقابل پیش‌بینی در آن‌ها را افزایش دهد. ازاین‌رو پژوهش حاضر با هدف مطالعه تأثیر تغییر pH اولیه کائولینیت (Kaolinite) بر ریزساختار و خصوصیات تحکیمی آن انجام شده است. در این پژوهش ابتدا در سیکل‌های متوالی عامل اسیدی یا بازی به مخلوط آب و خاک اضافه شده و تغییرات pH در طی زمان اندازه‌گیری شده است. آزمایشات ریز ساختاری و درشت ساختاری بعد از رسیدن pH نمونه­ ها به مقادیر ماندگار انجام شده است. بررسی نتایج به ­دست آمده در سه بخش پراش پرتوایکس، رسوب‌گذاری و دانه‌بندی لیزری بیانگر تغییر ساختار خاک رسی کائولینیت و تغییر ساختار خاک از حالت پراکنده به مجتمع و درنهایت افزایش اندازه ذرات رسی با کاهش pH اولیه خاک است. بررسی خصوصیات تحکیمی نمونه­ ها نیز نشان‌دهنده‌ آن است که، کاهش pH اولیه خاک با کاهش تنش دافعه‌ خالص بین ذره‌ای موجب کاهش نشانه فشردگی نمونه ­ها و افزایش ضریب تحکیم آن­ها شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Impact of Initial pH Change of Kaolinite on Its Microstructure and Consolidation Characteristics

نویسندگان [English]

  • Mohammad Reza Shabanian
  • Ahad Ouria
Civil Engineering Department, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
چکیده [English]

Acidic agents are considered as one of the most prevalent contaminants on the earth. Several sites are exposed to acidic pollutants like Acetic acid (Olgun and Yildiz, 2012). According to previous researches, the causes of acidic contaminations in soil could be natural processes like weathering of pyrite in mudstone, or human activities like municipal waste storage, accidental spills or acidic rain (Gratchev and Towhata, 2013). On the other hand, changes of the chemical properties of the pore fluid have a considerable effect on the geotechnical characteristics of clay including the compressibility and the shear strength parameters all of which are important parameter on the strength and the stability of earth structures and constructions on the soil. Therefore, it seems to be necessary to recognize and analyze the effective factors on the engineering behavior of clay soils like pH.
In the most of available research, experiments have been conducted by adding acidic or alkaline agents to the soil-water mixture and adjusting its pH whereas it seems that the pH would have some variations by the time. Therefore, the effects of the changes of the initial pH of the soil are neglected in the previous studies. In this study the effect of the initial pH of the pore fluid of the kaolinite on its microstructural and consolidation characteristics have been investigated in the laboratory.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Kaolinite
  • Initial pH
  • Microstructure
  • Consolidation characteristics
احمدی م م، حسنلوراد م، خاتمی س م ح، "بررسی اثر تغییرات درجه pH شیرابه بر خصوصیات فیزیکی و مکانیکی خاک رس کائولینیت در حضور بنتونیت"، پژوهش­ های تجربی در مهندسی عمران، 1394، 2، 25-33.
اوحدی و ر، فخیم­جو م س، امیدنائینی س ت، "مقایسه نحوه تغییرات رفتار خمیری و نفوذپذیری بنتونیت در حضور آلاینده‌های آلی و فلزسنگین"، نشریه مهندسی عمران و محیط زیست دانشگاه تبریز، 1395، 46، 4 (85)، 25-36.
اوحدی و ر، گودرزی ا ر، "تأثیر تغییر خصوصیات مایع منفذی و افزایش درجه حرارت بر پارامترهای ژئوتکنیکی و ژئوتکنیک زیست‌محیطی رس اسمکتیت"، نشریه مهندسی عمران و محیط زیست دانشگاه تبریز، 1393، 44، 3 (76)، 17-25.
بدو ک، ارجمند قره ­قشلاقی م، "اثر سیستم پوشش تک­لایه در کنترل زهاب اسیدی سدهای باطله معادن"، نشریه مهندسی عمران و محیط زیست دانشگاه تبریز، 1396، 47، 4 (89)، 99-112.
گودرزی ا ر، اکبری ح ر، "تأثیر ترکیب پسماندهای صنعتی و آهک بر رفتار هیدرومکانیکی رس‌ها"، نشریه مهندسی عمران و محیط زیست دانشگاه تبریز، 1398، 49، 1 (94)، 97-108.
American Society for Testing and Materials, “ASTM, 1992 American Society for Testing and Materials, ASTM, Annual Book of ASTM Standards”, 1992, P.A., Philadelphia 4, 08
Bakhshipour Z, Asadi A, Huat BB, Sridharan A, Kawasaki S, “Effect of acid rain on geotechnical properties of residual soils”, Soils and Foundations, 2016, 56 (6), 1008-20.
Chavali RV, Ponnapureddy HP, “Swelling and compressibility characteristics of bentonite and kaolin clay subjected to inorganic acid contamination”, International Journal of Geotechnical Engineering, 2018, 12 (5), 500-6.
Chen J, Anandarajah A, Inyang H, “Pore fluid properties and compressibility of kaolinite”, Journal of geotechnical and geoenvironmental engineering, 2000, 126 (9), 798-807.
Gori U, “The pH influence on the index properties of clays”, Bulletin of the International Association of Engineering Geology-Bulletin de l'Association Internationale de Géologie de l'Ingénieur, 1994, 50 (1), 37-42.
Gratchev I, Towhata I, “Compressibility of soils containing kaolinite in acidic environments”, KSCE Journal of Civil Engineering, 2016, 20 (2), 623-30.
Gratchev I, Towhata I, “Compressibility of natural soils subjected to long-term acidic contamination”, Environmental Earth Sciences, 2011, 64 (1), 193-200.
Gratchev I, Towhata I, “Stress-strain characteristics of two natural soils subjected to long-term acidic contamination”, Soils and foundations, 2013, 53 (3), 469-76.
Imai G, Komatsu Y, Fukue M, “Consolidation yield stress of Osaka-Bay pleistocene clay with reference to calcium carbonate contents”, Journal of ASTM International, 2006, 3 (7), 1-9.
Jozefaciuk G, “Effect of acid and alkali treatments on surface-charge properties of selected minerals”, Clays and Clay Minerals, 2002, 50 (5), 647-56.
Lambe TW, “The structure of compacted clay”, Journal of the Soil Mechanics and Foundations Division, 1958, 84 (2), 1-34.
Lambe TW, “Compacted clay: structure”, Transactions of the American Society of Civil Engineers, 1960, 125 (1), 682-705.
Liu Y, Gates WP, Bouazza A, “Acid induced degradation of the bentonite component used in geosynthetic clay liners”, Geotextiles and Geomembranes, 2013, 36, 71-80.
Mitchell JK, Soga K, “Fundamentals of soil behavior”, Fundamentals of soil behavior, 2005, (Ed. 3).
Olgun M, Yildiz M, “Influence of acetic acid on structural change and shear strength of clays”, Iranian Journal of Science and Technology, Transactions of Civil Engineering, 2012, 36 (C1), 25-38.
Ouhadi VR, Yong RN, Sedighi M, “Influence of heavy metal contaminants at variable pH regimes on rheological behaviour of bentonite”, Applied Clay Science, 2006, 32 (3-4), 217-31.
Rao SN, Mathew PK, “Effects of exchangeable cations on hydraulic conductivity of a marine clay”, Clays and clay minerals, 1995, 43 (4), 433-7.
Spagnoli G, Rubinos D, Stanjek H, Fernández-Steeger T, Feinendegen M, Azzam R, “Undrained shear strength of clays as modified by pH variations”, Bulletin of Engineering Geology and the Environment, 2012, 71 (1), 135-48.
Sunil BM, Nayak S, Shrihari S, “Effect of pH on the geotechnical properties of laterite”, Engineering geology, 2006, 85 (1-2), 197-203.