تأثیر اثر هندسه مقطع بر روی میزان نشست زمین در اثر حفر تونل تک و دوقلو (مطالعه موردی: تونل مترو اصفهان)

نوع مقاله : مقاله کامل پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه هرمزگان

2 دانشجوی کارشناسی ارشد راه و ترابری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان

3 دانشگاه بوعلی سینا، همدان

چکیده

امروزه افزایش جمعیت و توسعه شهرنشینی مدرن، منجر به توسعه زیرساخت­ها و اجرای تونل‌های شهری (مترو) شده است. انتخاب شکل دهانه و بررسی میزان نشست سطح زمین در حالت تونل تک و دوقلو از نکات بسیار مهم در احداث تونل متروها است. بر این اساس شکل دهانه باید به نحوی انتخاب شود که علاوه بر تأمین میزان نشست مجاز، مقاومت کافی در برابر تنش­های وارده داشته و تغییر مکان و کرنش­های برشی ایجاد شده در محدوده مجاز باشد. هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر هندسه مقطع تونل بر میزان نشست سطح زمین در حالت تونل تک و دوقلو با نگرش ویژه به مترو شهر اصفهان است. با توجه به این که خاک، یک محیط ناپیوسته متشکل از ذرات با اندازه‌های مختلف است، در این مطالعه از نرم­افزار تفاضل محدود FLAC2D جهت مدل­سازی تونل استفاده ‌شده است. در این راستا ابتدا تونل مترو شهر اصفهان با سه هندسه مختلف مدل‌شده و با توجه به پلان مسیر، فاصله تونل­ها در چهار حالت مورد بررسی قرار گرفته است. جهت اعتبار بخشی به نتایج نشست به دست آمده در این مطالعه، در سه نقطه تونل غربی میزان نشست با نتایج ابزار دقیق مقایسه شده است. نتایج نشان می­دهد حداکثر و حداقل نشست به ترتیب در حالت تونل نعلی شکل و تونل دو قوسی اتفاق افتاده است. از سوی دیگر با افزایش فاصله دو تونل از یکدیگر میزان نشست حدود 5% کاهش می­یابد. همچنین با افزایش فاصله مرکز به مرکز تونل­ها به بیش از سه برابر قطر تونل­ها (20 متر)، تغییرات میزان نشست تقریباً ثابت می­شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Study of the Effect of Cross-sectional Geometry of Single and Twin Tunnels on the Ground Surface Settlement (Case study: Isfahan’s Metro Tunnel)

نویسندگان [English]

  • Mohammad Amiri 1
  • Saeed Rajabi 2
  • Mahdieh Darabi 3
1 Faculty of Engineering, University of Hormozgan
2 Master Student, Islamic Azad University Isfahan (Khorasgan) University, Faculty of Engineering
3 Bu-Ali Sina University, Faculty of Engineering
چکیده [English]

Worldwide, rapid population growth in major cities has resulted in increased pressure on existing transportation systems. With underground transportation systems already in place, newly constructed tunnels might be needed to construct in close proximity to each other to make efficient use of the underground space (Baziar et al., 2016; Maleki, 2001). With population growth and urbanization, opening metro tunnels is an effective method for reducing traffic congestion in urban areas. Metro tunnels tend to be in the form of twin tunnels and close to each other or urban infrastructures. In these conditions, the interaction between tunnels and consequently their effects on subsurface movements, ground surface settlement, distribution of induced stresses and properties of tunnel lining are the most important factors that must be considered in tunnel design. Consequently, the above listed parameters have been studied by using a variety of approaches, including in situ observation, physical model testing and numerical modeling (Peck 1969; and Ranken, 1977; Karakus et al. 2007, Talebinejad et al. 2014; Yasitli, 2014).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Settlement
  • Instrumentation
  • Cross-sectional Geometry
  • Twin Tunnel

مراجع

American Society for Testing and Materials, “ASTM, 2004 American Society for Testing and Materials, ASTM, Annual Book of ASTM Standards”, P.A., Philadelphia V.4, 08, 2004.
Augarde CE, Burd HJ, “Three-dimensional finite element analysis of lined tunnels”, International Journal for Numerical and Analytical Methods in Geomechanics, 2001, 25, 243-269.
Baziar MH, Rabeti Moghadam M, Kim DS, Choo YW, “Effect of underground structures on the acceleration response of the structure lining flexibility on the acceleration response at the ground surface”, Sharif Civil Engineering, 2016, 31 (2), 79-89.
Burd H J, “Modelling tunnelling-induced settlement of masonry buildings”, Proceedings of the Institution of Civil Engineers- Geotechnical Engineering, 2000, 17-29.
Chen RP, Zhu J, Liu W, Tang XW, “Ground movement induced by parallel EPB tunnels in silty soils”, Journal of Tunneling and Underground Space Technology, 2011, 26, 163-171.
Fang O, Tai Q, Zhang D, Ngai L, Wong Y, “Ground surface settlements due to construction of closely-spaced twin tunnels with different geometric arrangements”, Tunneling and Underground Space Technology, 2016, 51, 144-151.
Franzius JN, Potts DM, “Influence of Mesh Geometry on Three-Dimensional Finite-Element Analysis of Tunnel Excavation”, International Journal of Geomechanics, 2005, 5, 256-267.
Hasanpour R, Chakeri H, Ozelik Y, Denek H, “Evaluation of surface Settlements in the Istanbul Metro in terms of analytical, numerical and direct measurements”, Bulletin of Engineering Geology and the Environment, 2012, 3, 499-510.
Havaej M, Rahmannejad R, Ebrahimi Farsangi MA, “An Equation to Predict Ground Surface Settlement, due to Metro Tunneling Using EPB TBM. (Case Study: Shiraz Metro)”, Journal of Tunneling and Underground Space Engineering, 2004, 2 (2), 87-100.
Hesami AR, Ghafoori M, Lashkaripour G, “Risk management of subsidence induced by tunnel excavation (paper case study: mosque of Koohsanngi park in Mashhad”, Indian journal fundamental and applied life sciences, 2015, 5, 3128-3135.
Karakus M, Fowell, RJ, “Back analysis for tunneling induced ground movements and stress redistribution”, Tunneling and Underground Space Technology, 2005, 514-524.
Kasper T, Meschke G, “A Numerical Study of the Effect of Soil and Grout Material Properties and Cover Depth in Shield Tunneling”, Institute for Structural Mechanics, Ruhr University Bochum, Universitatsstrabe 150, 44780 Bochum, Germany, 2006.
Lambrughi A, Medina L, Castellanza R, “Development and validation of a 3D numerical model for TBM-EPB Mechanized excavation”, Computers and Geotechnics Journal, 2012, 40, 97-113.
Loganathan N, Poulos HG, “Analytical Prediction for Tunneling- Induced Ground Movement Geoenviromental Engineering”, Journal of Geotechnical and Geoenvironmental Engineering, 1998, 124 (9), 846-856.
Maleki M, “Choose a behavioral model in the design and calculation of tunnels”, 5th Iranian Tunneling Conference, Tehran, 2001, 147-152.
Mroueh H, Shahrou I, “A Simplified 3D Model for Tunnel Construction Using Tunnel Boring Machines”, Laboratoire de Me´canique de Lille, Universite´ des Sciences et Technologies de Lille, F- 59655 Villeneuve d’Ascq, France, 2008.
Ocak I, “Environmental effects of tunnel excavation in soft and shallow ground with EPBM: The case of Istanbul”, Environmental Earth Science, 2009, 59, 347-352.
Ranjbarnia M, Rahimpour N, “Application of the Stress-Strain Curve of Rock Mass to Estimate the Convergence of Deep Circular Tunnels”, Journal of Civil and Environmental Engineering, 2018, 47.4 (89), 1-13.
Sharghi M, Chakeri H, Ozcelik Y, “Investigation into the effects of two component grout properties on surface settlements”, Tunneling and Underground Space Technology, 2017, 63, 205-216.
The urban and suburban trains, Isfahan, http://new.isfahan.ir, 2011.
Vahdatirad MJ, Ghodrat H, Firuzian S, Barari A, Torabi M, “Analysis of underground market settlement in Tabriz urban railway”, European Journal of Scientific Research, 2009, 36, 595-605.
نشریه مهندسی عمران و محیط زیست دانشگاه تبریز
دوره 49.2، شماره 95 - شماره پیاپی 95
تابستان 1398
شهریور 1398
صفحه 35-46

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار