ارزیابی و اولویت‌بندی ریسک‌های پروژه‌های آب و فاضلاب با رویکرد ترکیبی روش تصمیم گیری چند معیاره پرومته و آنالیز گایا

نوع مقاله : مقاله کامل پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مهندسی صنایع، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

2 گروه مهندسی عمران، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

10.22034/ceej.2024.60578.2359

چکیده

پروژه‌های بزرگ و پیچیده زیربنایی به‌خصوص پروژه‌های آب و فاضلاب همواره در معرض بروز ریسک‌های مختلف برون و درون ‌سازمانی قرار دارند. از این‌رو شناسایی و اولویت‌بندی ریسک‌های پروژه به‌عنوان بخشی از فرآیند مدیریت ریسک برای سازمان‌های پروژه‌محور حائز اهمیت است. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی و اولویت‌بندی ریسک‌های پروژه‌های آب و فاضلاب با رویکرد ترکیبی پرومته و آنالیز گایا می‌باشد.

برای ارزیابی ریسک پروژه‌ها لازم است ابتدا انواع ریسک‌ها در پروژه‌ها مشخص شوند. ریسک‌ها با استفاده از داده‌های پژوهش‌های پیشین، نظرات اساتید دانشگاه، کارشناسان و پیمانکاران حوزه آب و فاضلاب استخراج و انتخاب نهایی ریسک‌ها به ‌وسیله غربالگری از طریق روش دلفی فازی انجام شد و در نهایت از بین 68 ریسک تعداد 37 ریسک جهت رتبه‌بندی با استفاده از روش پرومته و آنالیز گایا استخراج شد. در این پژوهش، ابتدا تیم کارشناسی به ‌منظور تعیین رتبه ریسک‌های پروژه‌های آب و فاضلاب تشکیل گردید که ریسک‌ها را بر اساس 4 معیار هزینه، زمان، کیفیت انجام پروژه و میزان بهره‌وری و سوددهی پروژه رتبه‌بندی کردند.

نتایج حاصل از این پژوهش با نتیجه برخی پژوهش‌هایی که در حوزه شناسایی و اولویت‌بندی ریسک‌های پروژه‌های عمرانی مثل آب و فاضلاب و سدسازی صورت پذیرفته است، همخوانی دارد. همچنین نتایج بیانگر این بود که استفاده از روش پرومته و آنالیز گایا می‌تواند بادقت بیش‌تری به رتبه‌بندی ریسک پروژه‌های آب و فاضلاب و سایر پروژه‌های عمرانی بپردازد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Evaluating and Prioritizing the Risks of Water and Wastewater Projects with a Hybrid Approach Using PROMETHEE Multi-Criteria Decision-Making and GAIA

نویسندگان [English]

  • Mohammad Reza Shahraki 1
  • Farzad Fadaie 2
  • Fariba Bakhshi 1
1 Department of Industrial Engineering. University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Iran
2 Department of Civil Engineering. University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Iran
چکیده [English]

Large and complex infrastructure projects, especially water and sewage projects, are always exposed to various external and internal risks. Therefore, it is important to identify and prioritize project risks as part of the risk management process for project-oriented organizations. The purpose of this research is to evaluate and prioritize the risks of water and sewage projects with the combined approach of Prometheus and Gaia analysis.

In order to assess the risk of projects, it is necessary to first identify the types of risks in projects. Risks were extracted using the data of previous researches, the opinions of university professors, and contractors in the field of water and sewage, and the final selection of risks was done by screening through the fuzzy Delphi method, and finally, out of 68 risks, 37 risks were selected for ranking using It was extracted from Promethee method and Gaia analysis. In this research, first, an expert team was formed to determine the risk rating of water and sewage projects, and they rated the risks based on 4 criteria: cost, time, quality of the project, and the level of productivity and profitability of the project.

The results of this research are consistent with the results of some researches that have been done in the field of identifying and prioritizing the risks of construction projects such as water and sewage and dam construction. Also, the results indicated that the use of Promethee method and Gaia analysis can more accurately rate the risk of water and sewage projects

کلیدواژه‌ها [English]

  • Water and sewage projects
  • Assessment
  • Risk
  • PROMETHEE
  • GAIA analysis