بررسی اثر تغییر حالت بلوک‌های سرریزهای دندانه‌دار بر استهلاک انرژی جریان با مدل Flow3D

نوع مقاله : مقاله کامل پژوهشی

نویسندگان

دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه آزاد اسلامی رودهن

چکیده

شوت­ های تند مجهز به بارشکن سال­ ها در پروژه های آبیاری بکار رفته ­اند. بسیاری از این ساختارها به ­طور رضایت ­بخشی کار کرده ­اند و پاسخ مقرون به­ صرفه­ ای برای مشکل اتلاف انرژی بوده ­اند. در این سرریزها پایه ­های بارشکن می­تواند به­ صورت مانع عمل کند و سبب استهلاک انرژی آب شود. بدین­ ترتیب آب در مسیر حرکت خود دارای سرعت نسبتاً کمی خواهد بود. سرعت خروجی کم و اقتصادی بودن را می­تواند بدون توجه به بلندی آبشار از محاسن این نوع سرریزها دانست. هدف اصلی از این تحقیق، ارزیابی توانایی نرم ­افزار Flow3D در شبیه ­سازی عددی جریان عبوری از سرریزهای دندانه ­دار می ­باشد. نرم ­افزار Flow3D یک نرم ­افزار قوی در زمینه دینامیک سیالات محاسباتی است که برای حل مسائل با هندسه پیچیده مورد استفاده قرار می­ گیرد. این مدل برای شبیه ­سازی جریان ­های سطح آزاد سه بعدی غیرماندگار با هندسه پیچیده کاربرد فراوانی دارد. در این تحقیق برای صحت ­سنجی نرم ­افزار به ­منظور تخمین پارامترهای جریان عبوری از سرریز دندانه ­دار، از نتایج آزمایشگاهی و همچنین جهت شبیه ­سازی پروفیل سطح آب از روش حجم سیال (VOF) استفاده شده و با بررسی نتایج آن با نتایج آزمایشگاهی دقت مدل ارزیابی گردیده است. نتایج نشان می­دهد که مدل Flow3D با دقت بالایی می­تواند جهت شبیه ­سازی جریان عبوری از سرریزهای دندانه ­دار مورد استفاده قرار گیرد. همچنین جریان با دبی ­های مختلف روی شیب مجهز به بارشکن با پنج نوع مانع متفاوت به­ وسیله نرم ­افزار Flow3D شبیه ­سازی شد و پس از تحلیل انرژی مستهلک شده مشخص گردید شوت مجهز به بارشکن با بلوک ­های نیم ­دایره افقی بهترین عملکرد را در بین پنج مدل بررسی شده دارا است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Numerical Investigation of Block Form Effect in Amount of Dissipated Energy of Baffled Apron Spillway Drop by Flow3D

نویسندگان [English]

  • Davood Sedaghat Shayegan
  • Mohammad Reza Roosta
Faculty of Civil Engineering, Islamic Azad University, Roudehen branch, Teharan, Iran
چکیده [English]

Baffled aprons or Chutes have been in use on irrigation projects for many years. The fact that many of these structures have been built and have performed satisfactorily indicates that they are practical and that in many cases they are an economical answer to the problem of dissipating energy. Baffled chutes are used to dissipate the energy in the flow at a drop and are most often used on channel waste ways or drops. During the past 2 decades, heuristic and metaheuristic optimization techniques have emerged as a promising solution, offering several benefits and possibilities. (Saberi et al., 2021; Sedaghat et al., 2019).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Jagged weir
  • Dissipating energy
  • Block form
  • Numerical modeling
  • Flow3D
جم م، طالب بیدختی ن، مردشتی و، "ارزیابی استهلاک انرژی روی سرریز دندانه ­دار بلوکی و مقایسه آن با سرریز پلکانی"، مجله علمی- پژوهشی دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، 1393.
شریف­ نژاد ز، صالحی نیشابوری ع، "مطالعه عددی پارامترهای مؤثر بر استهلاک انرژی سراشیب ­های بلوکی"، مجله علمی- پژوهشی عمران مدرس، دانشگاه تربیت مدرس، 1393.
کاتورانی س، کاشفی­ پور م، "اثر مشخصات هندسی مانع و شیب کف دراپ روی شرایط هیدرولیکی جریان در دراپ­ های مانع­ دار"، مجله علمی کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، 1394.
Bessaih N, Rezak ABA, “Effect of baffle block with sloping front face on the length of the jump”, Journal of Civil Engineering, The Institution of Engineers Bangladesh, 2002, CE 30.
Chinnarasri C, Wongwises S, “Flow patterns and Energy dissipation over various stepped chutes”, Journal of Hydraulic Engineering, ASCE, 2006, 116 (4), 587-691. https://doi.org/10.1061/(ASCE)0733-9437(2006)132:1(70)
El-Masry AA, “Minimization of scour downstream heading-up structures using double line of angle baffles”, Proc of sixth international water technology conference (IWTC). Alexandria, Egypt, 2001.
El-Masry AA, Sarhan TE, “Minimization of scour downstream heading-up structure using a single line of angle baffles”, Engineering Research Journal of Helwan University, 2000, 69.
Flow-3D v.9.3.2 user manual, 2007.
Oertel M, “Strömungsvisualisierung auf blocksteinrampen in riegelbauweise”, Wasser Wirtschaft, Vieweg+Teubner Verlag, Springer Fachmedien, Wiesbaden, Germany, 2001, 34-41.
Pagliara S, Chiavaccini P, “Energy dissipation on block ramps”, Journal of Hydraulic Engineering., 2006a, 132 (1), 41-48.      https://doi.org/10.1061/(ASCE)0733-9429(2006)132:1(41)
Pagliara S, Chiavaccini P, “Energy dissipation on reinforced block ramps”, Journal of Irrigation and Drainage Engineering, 2006b, 132 (3), 293-297. https://doi.org/10.1061/(ASCE)0733-9429(2006)132:1(41)
Pagliara S, Lotti I, “Surface and subsurface flow through block ramps”, Journal of Irrigation and Drainage Engineering, 2009, 135 (5), 366-374. https://doi.org/10.1061/(ASCE)IR.1943-4774.0000070
Peterka A, “Hydraulic design of stilling basins and energy dissipators”, Engineering Monograph, No. 25, U.S. Department of Interior, Bureau of Reclamation. 1964, 154-188.
Peterka AJ, “Hydraulic design of stilling basins and energy dissipaters”, A Water Resource Technical Publication, Engineering Monograph No. 52, USBR Rajaratnam N, “Hydraulic jumps on rough beds”, Transportation Engineering Institute Canada. 1978, 11 (A-2), 1-8.
Rhone J, “Studies to determine the feasibility of a baffled apron drop as a spiliway energy dissipator. conconully dam spillway-Okanogan Project”, Washington, U.S. Bureau of Reclamation, Report REC-ERC-71-29, June.
Saberi AA, Ahmadi H, Sedaghat Shayegan D, Amirkardoust A, “Prediction of electricity consumption using three meta-heuristic algorithms”, International Journal of Optimization in Civil Engineering, 2023, 13 (1), 111-125.
Saberi AA, Sedaghat Shayegan D, “Optimization of haraz dam reservoir operation using CBO metaheuristic algorithm”, International Journal of Optimization in Civil Engineering, 2021, 11 (4), 599-610.
Sedaghat Shayegan D, Lork A, Hashemi AH, “A new hybrid algorithm for cost optimization of waffle slab”, Slovak Journal of Civil Engineering, 2020, 28 (3), 40-46. https://doi.org/10.2478/sjce-2020-0022
Sedaghat Shayegan D, Lork A, Hashemi AH, “Mouth brooding fish algorithm for cost optimization of reinforced concrete one-way ribbed slabs”, International Journal of Optimization in Civil Engineering, 2019, 9 (3), 411-22.
Vischer DL, Hager WH, “Hydraulic Design of Stilling Basins and Energy Dissipaters”, Chap 18, USBR, Balkema, Rotterdam, Netherland, 1992.