TY - JOUR ID - 12476 TI - اثر دما بر ضریب نفوذپذیری خاک رسی متراکم و عایق رسی ژئوسینتتیک (GCL) JO - نشریه مهندسی عمران و محیط زیست دانشگاه تبریز JA - CEEJ LA - fa SN - 2008-7918 AU - قلیخانی, مهدی AU - بدو, کاظم AD - گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی، دانشگاه ارومیه Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 52.2 IS - 107 SP - 121 EP - 128 KW - ضریب نفوذپذیری KW - دما KW - رس متراکم KW - عایق رسی- ژئوسینتتیک KW - تنش مؤثر KW - دانسیته DO - 10.22034/jcee.2021.37135.1902 N2 - تأثیر دما در خواص نفوذپذیری خاک­ های رسی متراکم یکی از پارامترهای اساسی در طراحی لایه­ های عایق مهندسی است که در معرض شیرابه ­ها هستند. در این تحقیق اثر دما بر ضریب نفوذپذیری رس متراکم منطقه نازلوی ارومیه و عایق ­های رسی ژئوسینتتیک (Geosynthetic) و همچنین تأثیر میزان تنش مؤثر و دانسیته بر نرخ تغییر ضریب نفوذپذیری نمونه ­های رسی بررسی شده است. دستگاه تعیین ضریب نفوذپذیری سه­ محوری با دیواره انعطاف­ پذیر برای اندازه ­گیری ضریب نفوذپذیری نمونه ­ها تحت تأثیر دما مورداستفاده قرار گرفته است. با افزایش دما ویسکوزیته (Viscosity) محلول کاهش یافته و اثرات دمایی ساختار خاک را تغییر می­ دهد و تولید حفرات بزرگ­تر بین ذرات رس می­کند و باعث ایجاد تغییر در سطح مقطع مؤثر جریان شده و آب جذب‌شده تبدیل به آب آزاد می­ شود و در نتیجه باعث افزایش ضریب نفوذپذیری خاک رسی می­ شود. با افزایش دما از 23 به 50 درجه سانتی­گراد ضریب نفوذپذیری خاک رسی تقریباً 3/2 برابر می­ شود. افزایش تنش مؤثر از kPa30 به kPa65 باعث می­ شود ضریب نفوذپذیری نمونه­ های رسی، تقریباً به‌اندازه 4/0 نمونه­ هایی شود که تحت تنش مؤثر kPa30 قرار داشتند. با کاهش دانسیته خاک رسی از 9/1 گرم بر سانتی­متر مکعب به 5/1 گرم بر سانتی­متر مکعب بسته به­ میزان دمای آزمایش، ضریب نفوذپذیری 2 تا 3 برابر می ­شود. برخلاف خاک ­های رسی، در عایق ­های رسی ژئوسینتتیک افزایش دما تأثیر اندکی (در حدود 20%) در ضریب نفوذپذیری این لایه ­ها داشته و زمانی که این لایه ­ها در معرض افزایش دما قرار گیرند به عملکرد خوب خود به‌عنوان یک مانع هیدرولیکی ادامه می­ دهند. UR - https://ceej.tabrizu.ac.ir/article_12476.html L1 - https://ceej.tabrizu.ac.ir/article_12476_20b7c5d75ed11489e112c233b397d68c.pdf ER -