%0 Journal Article %T بررسی نحوه انتشار مواد آلی فرار از جایگاه‌های عرضه سوخت در سطح شهر تبریز %J نشریه مهندسی عمران و محیط زیست دانشگاه تبریز %I معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه تبریز %Z 2008-7918 %A کریمی, اسداله %A محمدخانلو, اسماعیل %A فاتحی فر, اسماعیل %D 2022 %\ 11/22/2022 %V 52.3 %N 108 %P 77-92 %! بررسی نحوه انتشار مواد آلی فرار از جایگاه‌های عرضه سوخت در سطح شهر تبریز %K ترکیبات آلی فرار %K بنزین %K جایگاه عرضه سوخت %K .BTEX %R 10.22034/jcee.2021.39010.1930 %X از مهم­ ترین آلاینده­ های هوا می­ توان به ترکیبات آلی فرار اشاره کرد که یکی از منابع انتشار این آلاینده ­ها جایگاه­ های عرضه سوخت در سطح شهر می ­باشند. در این مطالعه، میزان آلاینده ­های آلی فرار در 16 جایگاه سطح شهر تبریز مورد بررسی اولیه قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل دقیق­تر 4 جایگاه به­ عنوان نماینده تمامی جایگاه­ ها انتخاب شد و ارزیابی­ های بیشتر نیز در این جایگاه­ ها صورت پذیرفت. اندازه ­گیری­ ها در مدت 8 ماه انجام شده، همچنین بازه زمانی روز به 4 دوره تقسیم گردید. نتایج حاصل نشان داد که غلظت ترکیبات آلی فرار در داخل جایگاه­ های عرضه بنزین معمولاً از حد استاندارد بیشتر بوده و میزان غلظت در نزدیک باک خودرو و در منطقه تنفس افراد در حال انجام عملیات سوخت­گیری، بسیار بالاتر از حد استاندارد می­ باشد. این میزان در جایگاه­ های آذربایجان، تعاونی 106، تعاونی 45 و مجید به ترتیب برابر ppm 5/10، 2/9، 1/15 و 7/27 به­ دست آمد. همچنین بیش­ترین فاصله تأثیرگذاری انتشارات ناشی از جایگاه ­ها تا حداکثر 50 متری از جایگاه ­ها مشاهده گردید. مهم­ترین عوامل مؤثر در میزان انتشار آلاینده ­ها، میزان فروش هر جایگاه، همچنین وضعیت ساختمانی (بسته بودن فضای محیط)، تشخیص داده­ شد. بالاترین غلظت ترکیبات آلی فرار در زمان تخلیه تانکر انتقال سوخت در مخازن ذخیره جایگاه مشاهده گردید. برای بررسی توافق داده ­های تجربی با داده­ های آماری از روش طراحی آزمایش (نرم ­افزار Design Expert) استفاده گردید. غلظت ترکیبات BTEX نسبت به غلظت کل ترکیبات آلی فرار و همچنین غلظت ماده سمی بنزن نسبت به غلظت کل ترکیبات آلی فرار به ­ترتیب 9/71 و 24 درصد به ­دست آمد. %U https://ceej.tabrizu.ac.ir/article_12344_0a26686d5d8965b81ca2cd6dd40a326a.pdf