%0 Journal Article %T ارزیابی اجرای آبگذر اصلاحی جاده میان‌گذر بر اکوسیستم دریاچه ارومیه با استفاده از روش‌های دینامیک سیالات محاسباتی و تحلیل مکانی %J نشریه مهندسی عمران و محیط زیست دانشگاه تبریز %I معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه تبریز %Z 2008-7918 %A داداش زاده, مهران %A مجتهدی, علیرضا %A پارسا, جواد %D 2021 %\ 10/23/2021 %V 51.3 %N 104 %P 41-53 %! ارزیابی اجرای آبگذر اصلاحی جاده میان‌گذر بر اکوسیستم دریاچه ارومیه با استفاده از روش‌های دینامیک سیالات محاسباتی و تحلیل مکانی %K جاده میان‌گذر %K دریاچه ارومیه %K مدل‌سازی هیدرودینامیکی %K توزیع شوری %K ارزیابی اثرات زیست‌محیطی %K تحلیل مکانی %R 10.22034/jcee.2020.10594 %X دریاچه ارومیه بزرگ‌ترین دریاچه داخلی ایران و بزرگ‌ترین دریاچه آب شور در خاورمیانه می‌باشد. در سال‌های اخیر تغییرات اقلیمی، کمبود بارندگی، افزایش سطح زیر کشت اطراف دریاچه، احداث سدهای گوناگون در بالادست حوضه آبریز دریاچه و عوامل مختلف دیگر، همگی شرایط دریاچه را از لحاظ زیست‌محیطی، هیدرولیکی، کیفیت آب و رسوب‌گذاری به شرایط بحرانی نزدیک کرده‌اند. در این روند نزولی شرایط دریاچه، احداث میان‌گذر به عنوان یک مانع در برقراری ارتباط طبیعی بین دو بخش شمالی و جنوبی، بر پارامترهای کمی و کیفی جریان آب در دریاچه تأثیر داشته است. با تغییر شرایط جریان احتمال تغییر کیفیت آب در دو قسمت وجود دارد. بنابراین یکی از پارامترهای مؤثر در مطالعه و شبیه‌سازی دریاچه، مدل‌سازی وضعیت جریانات و تراز سطح آب آن است. از این رو، در مطالعه حاضر با استفاده از مدل دینامیک سیالات محاسباتی به شبیه‌سازی الگوی جریان و توزیع شوری با هدف بررسی رفتار هیدرودینامیک و اثرات احداث میانگذر در دریاچه ارومیه پرداخته شده است. نتایج حاصل از مدل با اندازه‌گیری‌ها و نتایج مطالعات پیشین مورد مقایسه قرار گرفته‌اند. ارزیابی‌ها حاکی از تطابق خوب بین نتایج مدل و مقادیر اندازه‌گیری‌شده می‌باشد. علاوه بر این، شبیه‌سازی توزیع شوری در دریاچه برای یک دوره یک‌ساله انجام گرفته و وجود میان‌گذر در توزیع زمانی و مکانی شوری آب آن بررسی شده است. در نهایت جهت اصلاح گردش جریان و هیدرودینامیک دریاچه، آبگذرهایی در طول میان‌گذر با بازشدگی‌های متفاوت پیشنهاد و سپس به ارزیابی اثرات زیست‌محیطی سناریوهای ارجح مدل‌سازی هیدرودینامیکی پرداخته شده است. خروجی مدل‌های تهیه شده نشان می‌دهد که گزینه‌های پیشنهادی در تغییر سرعت آب و توزیع شوری در مناطق حساس تأثیر معنا‌داری ایجاد نمی‌کنند و از نظر الزامات زیست ­محیطی اثرات اکولوژیکی بر منطقه، قابل قبول می­ باشند.  %U https://ceej.tabrizu.ac.ir/article_10594_ed7141b3bfb7cb31b41b239c6ba1ff58.pdf